02.11.2015 r.
55 min

Komentarz do interpretacji w sprawie terminu zapłaty zaliczki w umowie najmu

Ekspert KIP

Skopiuj link
02.11.2015r.
55 min

W dniu 2 października 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w indywidualnej interpretacji z dnia nr IPTPP2/4512-393/15-4/RR stwierdził, że na moment powstania obowiązku podatkowego w usłudze najmu nie ma wpływu termin płatności zaliczki, który został określony w umowie.

Ze wskazanej interpretacji wynika, że obowiązek podatkowy dla usług najmu (jak i oczywiście dla wszystkich czynności wskazanych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT) ma wpływ jedynie wystawienie faktury, lub też upływ terminu płatności, który przypada na moment po zakończeniu świadczenia usługi.

Na wstępie należy zauważyć, że powyższa interpretacja jest ewidentnie błędna. Podatnicy, którzy zastosują wskazany przez organ podatkowy sposób interpretacji niewątpliwie błędnie rozpoznają obowiązek podatkowy w VAT i nieprawidłowo zadeklarują kwotę podatku należnego. Powyższa interpretacja podatkowa chroni bowiem jedynie tego podatnika, który jest jej adresatem.

W podatku VAT zasadą jest, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi – art. 19a ust. 1 ustawy o VAT. Dla usług najmu ustawodawca wprowadził jednak szczególny moment powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:

  1. dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
  2. świadczenia usług:
  • telekomunikacyjnych,
  • wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
  • najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
  • ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
  • stałej obsługi prawnej i biurowej,
  • dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego
  • z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.

Z powyższego przepisu wynika, że obowiązek podatkowy przy usługach najmu powstaje z chwilą wystawienia faktury. Ustawodawca w ust. 7 art. 19a ustawy o VAT zastrzegł, że nie wystawienie przez podatnika faktury lub wystawienie jej z opóźnieniem spowoduje powstanie obowiązku podatkowego z chwilą upływu terminu wystawienia faktury określonego w art. 106i ust. 3 ww. ustawy. Jest to całkowicie zrozumiałe, bowiem brak takiego unormowania powodowałoby, że podatnicy nie wystawialiby faktur, przez co nie powstawałby obowiązek podatkowy. Zgodnie z powołanym wyżej art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4. Przepis art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT wskazuje, że fakturę dla czynności wskazanych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ww. ustawy (w tym najmu) należy wystawić nie później niż z upływem terminem płatności.

Dodatkowo ustawodawca w art. 19a ust. 8 ww. ustawy zastrzega, że w związku z otrzymanymi zapłatami zaliczkami, zadatkami, przedpłatami, ratami na poczet czynności wskazanych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT u sprzedawcy nie powstaje obowiązek podatkowy, przez co nie ma on obowiązku wystawienia faktury dla tego typu zdarzeń. Potwierdza to również art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Organ podatkowy w powyższej interpretacji prawidłowo stwierdził, że podatnik nie ma obowiązku wystawiania faktur dla udokumentowania wpłaty należności będącej zapłatą, zaliczką, zadatkiem, przedpłatą, ratą otrzymaną przed upływem terminu płatności. Z datą wpłaty tej należności nie powstaje również obowiązek podatkowy. Wyjaśnienia organu podatkowego są jak najbardziej prawidłowe.

Jednakże absolutnie nieprawidłowe jest stwierdzenie, że termin płatności zaliczki nie jest terminem płatności wskazanym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, przez co sprzedawca nie ma obowiązku wystawienia faktury i nie powstanie w związku z tym terminem obowiązek podatkowy. Ustawodawca nie definiuje pojęcia termin płatności. Jest to dzień w którym należy uregulować należność, w którym płatność ma nastąpić. Wskazać należy, że ustawodawca nie zawęża tego pojęcia jedynie do płatności, które mają zostać dokonane po wykonaniu czynności. Termin płatności może być również uregulowany między stronami jako dzień przed wykonaniem czynności, jak również w jej trakcie.

Brak wskazania, że termin płatności to termin po wykonaniu usługi/ dokonaniu dostawy towaru powoduje, że każdy termin płatności, w tym dla usług najmu jest terminem, w którym powstaje obowiązek podatkowy z tytułu czynności określonych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT. Identycznie do terminu płatności odnosi się ustawodawca w art. 89a ust. 1a ustawy o VAT.

Przyjęcie odmiennego stanowiska (jak to zaproponował organ podatkowy) powodowałoby, że podatnicy dla czynności wskazanych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT określaliby termin płatności przypadający przed wykonaniem usługi/ dostawy towarów (w świetle interpretacji termin ten nie skutkowałby powstaniem obowiązku podatkowego), otrzymując płatność w związku z tym terminem nie musieliby wystawiać faktury, bowiem obowiązek podatkowy mógłby powstać w związku z terminem płatności przypadającym po wykonaniu usługi lub w związku z wystawieniem faktury, której nie wystawili. W konsekwencji podatnicy otrzymywaliby płatność nie będąc zobowiązani do wystawienia faktury. Obowiązek podatkowy nie mógłby również powstać po terminie wykonania czynności wskazanych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, gdyż termin płatności, który upłynął wcześniej (w związku z zaliczką) nie skutkował powstaniem obowiązku podatkowego.

Skutkiem powyższej interpretacji podatnik mógłby otrzymywać płatność przed wykonaniem m.in. najmu i nie musiałby wystawiać faktury, nie będąc zobowiązanym do rozliczenia podatku, bowiem obowiązek podatkowy w takich sytuacjach nigdy by nie powstał.

Powyższe jednoznacznie wskazuje, że powołana interpretacja jest w tej części błędna i nie należy stosować się do jej treści. Podatnicy powinni z dużą rezerwą podchodzić do interpretacji organów skarbowych nawet wówczas, gdy wydaje się, że są one dla nich korzystne.

Wojciech Zajączkowski

Normal 0 21 false false false PL X-NONE X-NONE /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standardowy; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:12.0pt; mso-bidi-font-size:11.0pt; font-family:"Times New Roman",serif; mso-bidi-font-family:"Times New Roman"; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;}